انبار یکی از مهم ترین بخش های هر کسب و کاری است که به نگهداری و سازماندهی کالاها و مواد اولیه می پردازد. چیدمان انبار می تواند تأثیر زیادی بر بهره‌وری و کارایی انبار داشته باشد. در این مقاله، به بررسی انواع روش های چیدمان انبار می پردازیم. این روش ها بر اساس عوامل مختلفی مانند نوع کالا، حجم کالا، و گردش کالا دسته‌بندی می شوند.
اهمیت چیدمان انبار چیست؟
چیدمان انبار فرآیند سازماندهی کالاها و مواد اولیه در انبار است. این فرآیند بر بهره‌وری و کارایی انبار تأثیر زیادی دارد.
چیدمان صحیح انبار می تواند مزایای زیر را برای کسب و کار به همراه داشته باشد:
- افزایش بهره‌وری و کارایی: چیدمان صحیح انبار می تواند باعث کاهش زمان و هزینه های برداشت و بارگیری شود.
- بهبود گردش کالا: چیدمان صحیح انبار می تواند باعث افزایش سرعت گردش کالا و کاهش موجودی انبار شود.
- کاهش هزینه های انبارداری: چیدمان صحیح انبار می تواند باعث کاهش هزینه های نگهداری، بیمه، و تعمیرات انبار شود.
- افزایش ایمنی انبار: چیدمان صحیح انبار می تواند باعث کاهش خطرات ناشی از سقوط، آتش‌سوزی و سرقت شود.
روش های مختلف چیدمان انبار
ضروری نیست که قواعد مشخصی را برای چیدمان انبار رعایت کنید اما این موضوع را در نظر داشته باشید که چیدن نامرتب اجناس در انبار، بیش از 60% از زمان شما را برای یافتن یک محصول به راحتی تلف می کند! و باعث کاهش راندمان کاری شما می شود. چیدمان و قفسه بندی اجناس چیزی فراتر از پیدا کردن قفسه های خالی در انبار و چیدن تصادفی محصولات در آن هاست.
درست است که این کار بر روی کاغذ بسیار ساده و قابل درک بنظر می آید اما نیازمند محاسبات پیچیده ای است که اغلب به کمک نرم افزار های مدیریت جا نمایی کالا انجام می شود. البته این پیچیدگی به حجم اجناس شما و بزرگ بودن انبارتان بستگی دارد. هرچه انبار کوچکتر و کالاهای ورود و خروجی کمتر باشد، مدیریت آن راحت تر است. روش‌های چیدمان انبار به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند:
چیدمان بر اساس نوع کالا
در چیدمان بر اساس نوع کالا، کالاها بر اساس نوع، اندازه، و وزن آنها در انبار چیده می شوند. این روش چیدمان انبار می تواند به کاهش خطرات ناشی از سقوط و آسیب دیدگی کالاها کمک کند. انواع روش‌های چیدمان بر اساس نوع کالا عبارت اند از:
- چیدمان طبقاتی که کالاها بر اساس نوع آنها در طبقات مختلف انبار چیده می شوند. این روش برای انبارهایی که فضای عمودی زیادی دارند، مناسب است.
- چیدمان بر حسب شکل که کالاها بر اساس شکل آنها در انبار چیده می شوند. این روش برای انبارهایی که فضای زیادی ندارند، مناسب است.
- چیدمان بر حسب وزن که کالاها بر اساس وزن آنها در انبار چیده می شوند. این روش برای انبارهایی که کالاهای سنگین زیادی دارند، مناسب است.
چیدمان تصادفی
در این روش از مناطق مختلف در انبار برای چیدمان کالا استفاده می کنند. این نحوه چیدمان کالا برای انبارهای بسیار بزرگ مناسب است.
چیدمان ثابت
در این شکل، هر محصولی فضای مشخصی دارد. این نحوه چیدمان کالا با توجه به حداقل و حداکثر تعداد کالاهایی که در یک منطقه مشخص قرار می گیرند انجام می شود.
چیدمان بر اساس گردش کالا
در چیدمان بر اساس گردش کالا، کالاها بر اساس میزان گردش آنها در انبار چیده می شوند. این روش می تواند باعث کاهش زمان و هزینه های برداشت و بارگیری شود.
چیدمان و جا نمایی کالاهای فصلی در انبار:
در این روش لازم است اجناس فصلی را در طبقات بالاتر انبار قرار داده و از فضاهای خالی بین دو قفسه برای ذخیره سازی آن ها استفاده کنید. اگر تشخیص اجناس فصلی برایتان مشکل است، از تجربه فروش آن ها در سال های گذشته استفاده کنید. ارزیابی داده های بلند مدت در تشخیص کالاهای ترند یا افزایش ناگهانی فروش بعضی از محصولات به شما کمک می کند.
جا نمایی کالا بر اساس میزان فروش:
با چیدن اجناس پرفروش در بخش جلویی انبار، به تحویل سریع سفارش و کاهش سردرگمی اپراتور انبار کمک می کنید. البته یادتان نرود لیست کالاهای پرفروش را مرتباً با تغییر نیازهای مشتری بروزرسانی کنید سپس اجناسی که کم فروش هستند را در قسمت انتهایی انبار جایگذاری کنید.
چیدمان انبار بر اساس محصولات مرتبط:
اجناسی که با یکدیگر به فروش می روند بهتر است نزدیک به هم جا نمایی شوند. برای مثال اگر فروشگاه دارید، انواع کفش ها و کیف ها باید کنار یکدیگر قرار بگیرند. یا در فروشگاه لوازم منزل یا مبلمان اداری بهتر است میزها و صندلی های مرتبط به هم در نزدیکی هم چیده شوند تا دسترسی هم زمان به آن ها ساده تر باشد. در این صورت امکان فروش همزمان آن ها را نیز میسر کرده ایم.
انواع دیگر روش های چیدمان انبار بر اساس گردش کالا
- چیدمان FIFO : در این روش، کالاهایی که زودتر وارد انبار شده‌اند، زودتر نیز برداشت می شوند. این روش برای اطمینان از استفاده از کالاهای تازه تر، مناسب است.
- چیدمان LIFO : در این روش، کالاهایی که دیرتر وارد انبار شده‌اند، زودتر نیز برداشت می شوند. این روش برای اطمینان از استفاده از کالاهای قدیمی تر، مناسب است.
- چیدمان XYZ : در این روش، کالاها بر اساس میزان گردش آنها در سه دسته تقسیم می شوند و هر دسته به روشی خاص چیده می شود. این روش می تواند برای انبارهایی که کالاهای با گردش بالا، متوسط، و پایین دارند، مناسب باشد.
بیشتر بخوانید: چرا قفسه بندی انبار نقش مهمی در استفاده بهینه از زمان و فضا دارد؟
انتخاب روش مناسب چیدمان صحیح انبارها
انتخاب روش مناسب چیدمان انبار به عوامل مختلفی بستگی دارد که عبارت اند از:
- نوع کالا: نوع کالا یکی از مهم ترین عوامل موثر در انتخاب روش چیدمان انبار است. به عنوان مثال، کالاهای سنگین باید در مکان هایی با کفپوش قوی و مقاوم چیده شوند.
- حجم کالا: حجم کالا نیز یکی از عوامل موثر در انتخاب روش چیدمان انبار است. به عنوان مثال، کالاهای حجیم باید در مکان هایی با فضای کافی چیده شوند.
- گردش کالا: گردش کالا نیز یکی از عوامل موثر در انتخاب روش چیدمان انبار است. به عنوان مثال، کالاهایی که گردش بالایی دارند، باید در مکان هایی با دسترسی آسان چیده شوند.
استفاده از تکنولوژی در چیدمان انبار
تکنولوژی می تواند در بهبود چیدمان انبار نقش مهمی ایفا کند. استفاده از تکنولوژی می تواند به کسب و کارها کمک کند تا:
- چیدمان انبار را بهینه تر کنند.
- هزینه های انبارداری را کاهش دهند.
- بهبود ایمنی انبار را تضمین کنند.
برخی از فناوری هایی که می توان در چیدمان انبار از آنها استفاده کرد عبارت‌اند از:
- سیستم های مدیریت انبار (WMS)
- تکنولوژی RFID
- تکنولوژی بارکد
- ربات‌های انبارداری
پیشنهادات بهبود چیدمان صحیح انبارها
چیدمان صحیح انبار یکی از عوامل مهم در بهبود بهره‌وری و کارایی انبار است. با چیدمان صحیح انبار می توان زمان و هزینه های برداشت و بارگیری را کاهش داد، خطرات ناشی از سقوط، آتش‌سوزی، و سرقت را کاهش داد و گردش کالا را بهبود بخشید. برای بهبود چیدمان انبار خود می توانید از پیشنهادات زیر استفاده کنید:
- اولین قدم برای بهبود چیدمان انبار، بررسی نیاز های کسب و کار است. کسب و کارها باید با توجه به نوع کالا، حجم کالا، و گردش کالا، روش مناسب چیدمان انبار را انتخاب کنند.
- استفاده از تکنولوژی می تواند به کسب و کارها کمک کند تا چیدمان انبار را بهینه تر کنند. کسب و کارها می توانند از سیستم های مدیریت انبار (WMS)، فناوری RFID، فناوری بارکد، و ربات های انبارداری برای بهبود چیدمان انبار استفاده کنند.
- کسب و کارها باید به طور منظم چیدمان انبار خود را بررسی کنند و در صورت نیاز، آن را تغییر دهند. تغییرات در نیازهای کسب و کار، حجم کالاها، و گردش کالا می تواند نیاز به تغییر در چیدمان انبار را ایجاد کند.
در ادامه، برخی از نکات کلیدی برای بهبود چیدمان انبار که باید به آن ها توجه داشته باشید، را لیست کرده ایم:
- کالاهای با گردش بالا را در مکان هایی با دسترسی آسان قرار دهید.
- کالاهای سنگین را در مکان هایی با کفپوش قوی و مقاوم قرار دهید.
- کالاهای حجیم را در مکان هایی با فضای کافی قرار دهید.
- از علائم و نشانه‌ها برای راهنمایی کارکنان استفاده کنید.
- از تجهیزات و ماشین آلات مناسب برای چیدمان و جابجایی کالاها استفاده کنید.
با رعایت این نکات می توانید چیدمان انبار خود را در قفسه بایگانی ریلی بهبود بخشید و بهره‌وری و کارایی انبار خود را افزایش دهید.
نقش چیدمان صحیح انبارها در ارتقاء خدمات به مشتریان
چیدمان انبار نقش مهمی در ارتقاء خدمات به مشتریان ایفا می کند. با چیدمان صحیح انبار می توان زمان و هزینه های برداشت و بارگیری را کاهش داد، خطرات ناشی از سقوط، آتش سوزی و سرقت را کاهش داد، همچنین گردش کالا را بهبود بخشید. این عوامل می توانند تأثیر مثبتی بر خدمات به مشتریان داشته باشند. برخی از مزایای چیدمان صحیح انبار برای خدمات به مشتریان به شرح زیر است:
- افزایش سرعت و دقت برداشت و بارگیری: با چیدمان صحیح انبار، کارکنان می توانند به سرعت و با دقت کالاهای مورد نیاز را برداشت و بارگیری کنند. این امر می تواند باعث کاهش زمان تحویل سفارشات به مشتریان شود.
- کاهش هزینه های حمل و نقل: با کاهش زمان تحویل سفارشات، هزینه های حمل و نقل نیز کاهش می یابد.
- افزایش رضایت مشتریان: مشتریان انتظار دارند که سفارشات آنها به سرعت و با دقت تحویل داده شود. چیدمان صحیح انبار می تواند به تحقق این انتظارات کمک کند و رضایت مشتریان را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: چرا توجه به اهداف انبار و انبارداری در سازمان ها و اداره ها بسیار مهم است؟
مدیریت موجودی و چیدمان صحیح انبارها
دو فرآیند مهم در انبارداری شامل مدیریت موجودی و چیدمان انبار می شود که بر یکدیگر تأثیر می گذارند. مدیریت موجودی به تأمین به موقع و کافی کالاها برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان می پردازد در صورتی که چیدمان انبار به سازماندهی و ذخیره سازی کالاها در انبار می پردازد. رابطه بین مدیریت موجودی و چیدمان انبار به شرح زیر است:
- مدیریت موجودی بر چیدمان انبار تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، اگر یک کسب و کار نیاز به تأمین کالاهای با گردش بالا داشته باشد، باید این کالاها را در مکان هایی با دسترسی آسان قرار دهد.
- چیدمان انبار بر مدیریت موجودی تأثیر می گذارد زیرا اگر چیدمان انبار بهینه نباشد، ممکن است دسترسی به کالاها دشوار باشد و منجر به کاهش بهره‌وری شود.
برای بهبود رابطه بین مدیریت و چیدمان، توصیه می شود که کسب و کارها باید حتما موارد زیر را در نظر بگیرند:
- کسب و کارها باید نیازهای مشتریان خود را در نظر بگیرند و کالاهای با گردش بالا را در مکان هایی با دسترسی آسان قرار دهند.
- کسب و کارها باید نوع کالاها را در نظر بگیرند و کالاهای سنگین را در مکان هایی با کفپوش قوی و مقاوم قرار دهند.
- فضای انبار: کسب و کارها باید فضای انبار خود را در نظر بگیرند و کالاها را به گونه‌ای بچینند که از فضای موجود به طور بهینه استفاده شود.
با توجه به این عوامل، کسب و کارها می توانند چیدمان انبار خود را به گونه‌ای بهبود بخشند که تأثیر مثبتی بر مدیریت موجودی داشته باشد.
چگونه یک انبار را بهینه چیدمان کنیم؟
چیدمان انبار، یکی از مهم ترین عوامل موثر در عملکرد انبار است. یک چیدمان انبار بهینه، می‌تواند باعث افزایش بهره وری، کاهش هزینه ها، و بهبود ایمنی شود. برای بهینه سازی چیدمان، باید نکات زیر را در نظر بگیرید:
- مشخصات انبار خود را در نظر بگیرید. این مشخصات شامل مواردی مانند اندازه، شکل، نوع کالا، و میزان تردد در انبار می شود.
- نیاز های خود را تعیین کنید. چه اهدافی را از چیدمان انبار خود دنبال می کنید؟ آیا می خواهید بهره وری را افزایش دهید، هزینه ها را کاهش دهید، یا ایمنی را بهبود بخشید؟
- روش های مختلف چیدمان انبار را بررسی کنید. هر روش مزایا و معایب خاص خود را دارد.
- یک طرح چیدمان انبار ایجاد کنید. این طرح باید جزئیات دقیقی از نحوه قرارگیری کالاها را در انبار ارائه دهد.
پس از تعیین این موارد، می توانید چیدمان انبار خود را بهینه کنید.
نکات مهم چیدمان کالا در انبار
روش های چینش محصولات در انباری هر کارخانه ای متفاوت است و رعایت برخی نکات در چیدمان اجناس برای رسیدن به بهره وری و راندمان بیشتر ضروری است. برخی از این نکات عبارتند از:
| برچسب‌گذاری کنید | برچسب‌های مناسب روی محصولات بزنید و مشخصات آنها را درج کنید تا جستجو آسان‌تر شود. |
| ارتباط را برقرار نگه دارید | در انبارهای بزرگ، استفاده از وسایل ارتباطی مانند تلفن بی‌سیم برای هماهنگی سریع ضروری است. |
| نقشه دقیق انبار را ارائه دهید | نقشه انبار را در اختیار کارمندان قرار دهید و از نظرات آنها درباره شرایط و مشکلات موجود استفاده کنید. |
| آموزش بدهید | دستورالعمل‌های چیدمان، استفاده از تجهیزات جدید و نقشه کلی انبار را به کارکنان آموزش دهید. |
| ایمنی اولویت دارد | مسیرهای عبور و مرور را تفکیک کرده و کارگران را ملزم به استفاده از لباس ایمنی کنید. |
| از قفسه‌بندی مناسب استفاده کنید | قفسه‌های ریلی، محکم و بادوام و ظروف طبقه‌بندی مناسب برای سازماندهی بهتر انبار انتخاب کنید. |
| به ترتیب برداشت اهمیت بدهید | نیروها را طبق نقشه مشخص به انبار بفرستید تا از سردرگمی و اشتباهات در ارسال کالا جلوگیری شود. |
| از فضای عمودی استفاده کنید | از قفسه‌های مقاوم تا سقف بهره ببرید و ابزار مناسب برای جابجایی کالا فراهم کنید. |
| انبار را تمیز نگه دارید | به‌طور منظم انبار را نظافت کنید و مسیرهای پیچیده را حذف کنید تا چیدمان بهینه شود. |
| از بارکدخوان یا اسکنر QR استفاده کنید | استفاده از دستگاه‌های QR برای کاهش خطاهای انسانی، افزایش سرعت و بهبود رضایت مشتری توصیه می‌شود. |
نتیجه گیری
چیدمان انبار، فرآیندی مهم و تأثیرگذار در عملکرد سازمان ها است. با بهره‌گیری از انواع روش های چیدمان، سازمان ها می توانند بهره‌وری، کاهش هزینه ها و بهبود خدمات به مشتریان خود را افزایش دهند. تجربیات موفق سازمان ها نشان می‌دهد که استفاده از بهترین روش ها و پیشنهادات در چیدمان صحیح انبارها، تأثیر مستقیمی بر عملکرد کلی سازمان دارد. این امر نه تنها به بهینه سازی موجودی و امکان دسترسی سریع تر به کالا ها کمک می کند، بلکه به مدیریت موثر تر تولید و توزیع نیز کمک می نماید.
سوالات متداول
- چه عواملی بر ایمنی انبار تأثیر می گذارند؟
- چیدمان انبار
- تجهیزات و ماشین آلات
- کارکنان
- چه عواملی بر خدمات به مشتریان تأثیر می گذارند؟
- چیدمان انبار
- فرآیندهای انبارداری
- تجهیزات و ماشین آلات
- نقش تکنولوژی در چیدمان انبار چیست؟
- چیدمان انبار را بهینه تر کنند.
- هزینه های انبارداری را کاهش دهند.
- بهبود ایمنی انبار را تضمین کنند.
- شرکت جهان بایگان تولید کننده برتر در ساخت قفسه های متحرک